یکی از خطرات بسیار رایج در هنگام کار با دستگاه لیزر، آسیب به چشم می باشد که در ادامه به آن می پردازیم.
خطرات چشمی
چشم انسان به گونه‌ای طراحی شده است که در شرایط نور کم و نور زیاد به خوبی عمل کند. این کار را با تغییر اندازه دهانه مردمک انجام می‌دهد. در نورکم، مردمک بازتر می‌شود و نور بیشتری وارد چشم می‌شود. در نور شدید مردمک چشم بسته می‌شود و میزان نور ورودی به چشم را محدود می‌کند. هنگامی که نور از منحنی قرنیه، مردمک و عدسی چشم عبور می‌کند، روی ناحیه کوچکی از شبکیه به نام فوویا ( Fovea) متمرکز می‌شود. فوویا مرکز شبکیه است و واضح ترین بینایی ما را فراهم می‌کند. این عمل عادی تمرکز نور لیزر توسط چشم باعث افزایش مقدار انرژی و یا توان می‌شود، که توسط شبکیه جذب می‌شود. ساختار چشم و چگونگی متمرکز شدن نور روی شبکیه در شکل زیر مشاهده می‌شود.
ساختار چشم و چگونگی متمرکز شدن نور روی شبکیه
پرتو لیزر چگونه به چشم آسیب می زند؟
با وجود اینکه ما نمی‌توانیم پرتو لیزر را ببینیم، اشعه مادون قرمز نزدیک لیزرهای موی زائد نیز به راحتی از قرنیه، مردمک و عدسی چشم عبور می‌کند. روی بخش کوچکی از شبکیه متمرکز شده و باعث می‌شود مقدار بسیار زیادی انرژی در یک ناحیه بسیار کوچک جذب شود. انرژی یا توان بر هر واحد سطح روی شبکیه می‌تواند 10،000 تا 100،000 برابر افزایش یابد. در معرض تابش قرار گرفتن کوتاه و آنی، شبکیه و سایر بافت های اطراف ناحیه برخوردی را می‌سوزاند.
از آنجاییکه چشم نمی‌تواند ناحیه مادون قرمز نزدیک را ببیند، نخواهد توانست با پلک زدن یا نگاه کردن به دور در برابر تابش لیزر از خود محافظت کند. از این رو آسیب چشمی ممکن است برای شخص رخ دهد بدون اینکه او از قرار گرفتن در معرض پرتو آگاه باشد.
نوری که با چشم دیده می‌شود، یعنی نور مرئی، دارای طول موجی بین 400 تا 700 نانومتر است. رنگ های بنفش و آبی دارای طول موج نزدیک به 400 نانومتر و نور قرمز رنگ نزدیک به 700 نانومتر است. تابش فروسرخ آن دسته از طول موج های بزرگتر از 700 نانومتر هستند که ما نمی‌توانیم آنها را ببینیم. با این حال، همانطور که در بالا ذکر شد، این طول موج های مادون قرمز، از 700 نانومتر تا 1300 نانومتر، اگرچه نامرئی هستند، با این وجود بر روی شبکیه متمرکز می‌شوند. حتی ممکن است آسیب، ناشی از تابش لیزر منعکس شده‌ای باشد که با انرژی کافی وارد چشم می‌شود. چشم های مراجعه کننده باید در طول درمان با استفاده از روشی مناسب مانند عینک محافظ چشم، پد یا شیلد محافظ قرنیه از قرار گرفتن در معرض ناخواسته محافظت شود.
علائم آسیب به چشم توسط پرتو لیزر چیست؟
هنگامی که افراد از محافظ چشم استفاده نمی‌کنند، ممکن است چشمشان آسیب ببیند. آسیب چشم ناشی از لیزر ممکن است به طور موقت یا دائم، در یک یا هر دو چشم، بینایی را مختل کند. گاهی اوقات افرادی که چشمشان دچار آسیب شده است، شنیدن صدای ناشی از انفجار در شبکیه را گزارش کرده‌اند. سایر علائم سوختگی لیزر در چشم، درد در چشم یا سردرد اندکی پس از قرار گرفتن در معرض تابش، آبریزش بیش از حد چشم ها یا ظاهر شدن ناگهانی لکه شناور یا مگس پران در بینایی فرد است. شناورها لکه ها یا ابرهای کوچکی هستند که ممکن است آنها را در میدان دید خود مشاهده کنید.
هنگامیکه زجاجیه ماده‌ی ژله مانندی که بخش اعظم داخلِ کره چشم را پر کرده، قوام خود را از دست داده و حالت آبکی و شلی پیدا کند. رشته‌های ریز زجاجیه به هم چسبیده یا ضخیم شده و موجب ایجاد سایه‌هایی روی شبکیه‌ی چشم می‌شوند. به این سایه‌ها مگس‌پران یا لکه‌های شناور گفته می‌شود. افرادی که دچار جراحات چشمی با لیزر شده‌اند، گزارش داده اند که یک نقطه “سیاه” را در میدان دید خود مشاهده کرده‌اند. ممکن است در طول قرار گیری در معرض تابش یک فلاش تجربه شود.
در نتیجه، بسیار مهم است که کلیه پرسنل مجاز وارد شده به ناحیه لیزر دارای عینک محافظ باشند و از آنها استفاده کنند.
کپی برداری از مطالب این سایت با ذکر منبع مجاز می‌باشد.
(برگرفته از کتاب کاربرد لیزر در رفع موهای زائد – شاپ لیزر)