جوانسازی و زیبایی پوست صورت بر بازگرداندن کیفیت و کانتور پوست تمرکز دارد. با بالا رفتن سن افراد، پوست صورت و گردن نازک می شود، خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد، دچار اختلالات رنگدانه، بی نظمی بافتی و ریتید (چین و چروک) می شود. تحت تأثیرگرانش، عضلات بیان حالات چهره (عضلات میمتیک)، تغییرات حجم بافت نرم و عادات فیزیکی (مانند وضعیت نامطلوب خواب یا استفاده از سیگار و قلیان) چین‌های ریز و درشت ایجاد می‌شوند. این تغییرات منجر به نارضایتی افراد از ظاهر پوست صورت و تمایل آنها برای اصلاح آن می‌شود.

تکنیک های مختلف جراحی و غیرجراحی به تنهایی یا به صورت ترکیبی برای بازگرداندن ظاهری جوان به پوست صورت استفاده می شود. اگرچه انواع دیگری از درمان برای هدف قرار دادن photoaging وجود دارد ( به عنوان مثال لیزر اربیوم یگ، اندیگ، IPL و …) یکی از رایج‌ترین درمان‌ها برای لایه‌برداری و جوانسازی، لیزر CO₂ است. لیزر CO₂ یک زخم حرارتی ایجاد می کند که توانایی مشخصی را برای انعقاد و ایجاد بازسازی شدید کلاژن در درم ایجاد می کند. در این مقاله، ما بر روی لیزر CO₂ فرکشنال تمرکز می کنیم که مدت هاست استاندارد طلایی برای جوانسازی پوست صورت محسوب می شود.

معرفی لیزر CO₂

لیزر دی اکسید کربن یکی از اولین لیزرهایی بود که وارد بازار شد. پاتل و همکارانش در سال 1964 لیزر CO₂ را در آزمایشگاه بل در ایالات متحده ساختند. این لیزر در ابتدا به دلیل جذب زیاد آن در آب به عنوان یک لیزر جراحی توسعه یافت. اما پروفسور کاپلان و همکارانش بعداً به انواع کاربردهای لیزر CO₂ پرداختند. لیزر CO₂ به طور گسترده در درماتولوژی هم برای اهداف درمانی (مانند مدیریت اختلالات خوش خیم مانند کراتوزسبورئیک) و هم برای اهداف زیبایی (مانند از بین بردن زگیل و خال های پوستی، جوانسازی) استفاده می شود.

لیزر CO₂ دارای طول موج 10600 نانومتر است. آب بیش از 80 درصد پوست را تشکیل می دهد. بر اساس اصول فتوترمولیز انتخابی، آب، کروموفوری است که به سرعت نور ساطع شده را جذب می کند. در فاصله 20 تا 50 متری بافت ها، انرژی لیزر CO₂ عملاً به طور کامل جذب می شود و باعث گرم شدن سریع بافت می شود. گرم شدن بافت نیز باعث تبخیر آب داخل سلولی و تخریب بافت ها می شود.

انواع لیزر CO₂

لیزرهای CO₂ در دو نوع تولید می شوند: فراکشنال شامل لیزر فرکشنال تخریبی (ablative) و لیزر فرکشنال غیرتخریبی (nonablative)  و لیزر غیر فرکشنال.

در مقایسه با لیزرهای غیر فراکشنال، لیزرهای فراکشنال تخریبی و غیرتخریبی مشخصات ایمنی بهتری ارائه می دهند. دو مد کار برای این نوع لیزر، مدهای پیوسته و پالسی هستند. در لیزرهای فرکشنال تخریبی، تخریب از لایه اپیدرم به درم انجام می شود. در حالیکه در لیزرهای فرکشنال غیر تخریبی اپیدرم حفاظت شده و تخریب در عمق درم انجام می شود.

لیزرهای فرکشنال تخریبی (Ablative Fractional Lasers)

نقاط میکرو گرمایی (microthermal zones = MTZs)  که توسط لیزر فرکشنال تخریبی (AFL) ایجاد می‌شود، ستون‌های کوچکی از بافت تخریب شده از اپیدرم به درم ایجاد می کند. بافت های سالمی که باقی میمانند روند التیام را بهبود میبخشند.

با وجود این احتمال که عوارض جانبی می تواند شدیدتر از لیزر فرکشنال غیرتخریبی (NAFL) باشد. اگر به درستی استفاده شود یک گزینه درمانی ایمن و موثر است. برخلاف NAFL، بیمارانی که تحت درمان در AFL قرار می گیرند، درد بیشتری را تجربه می کنند و زمان استراحت طولانی تری دارند. اریتم طولانی مدت، جوش های آکنه شکل، توسعه میلیا از دیگر عوارض آن است. انواع پوست تیره تر (فیتزپاتریک III-VI )  تقریباً اغلب پیامدهای منفی خفیف تا متوسطی مانند عفونت هرپس سیمپلکس و هیپرپیگمنتاسیون پس از التهاب را تجربه می کنند

لیزرهای فرکشنال غیر تخریبی (Nonablative fractional Lasers)

نقاط میکروگرمایی، از اپیدرم عبور کرده و وارد درم عمیق می‌شوند. اگرچه لایه شاخی پیوسته و از نظر فیزیکی دست نخورده است، اپیدرم منعقد و تخریب می شود. لذا عوارض جانبی کمتری دارند.

کاربرد لیزر CO₂ فرکشنال

بیمارانی که ممکن است از بازسازی پوست با لیزر CO₂ بهره مند شوند، شامل بیمارانی با

ریتیدهای (چین و چروک) صورت

فوتوایجینگ شامل کراتوز سبورئیک (Seborrheic keratosis) و اکتینیک (actinic keratoses)، اکتینیک (actinic cheilitis) و دیسکرومی (dyschromia)

اسکار ناشی از تروما، علل یاتروژنیک (iatrogenic) یا آکنه هستند.

عوارض لیزر CO₂ فرکشنال

بیماران باید مایل به پذیرش حداکثر 2 هفته استراحت در طول دوره اپیتلیال سازی مجدد باشند و خطرات ذاتی لایه برداری عمیق پوست را بپذیرند. این خطرات شامل تاخیر در بهبودی، اسکار، اریتم طولانی مدت، تشکیل میلیا و دیسکرومی مداوم (هیپر و هیپوپیگمانتاسیون) است.

موارد منع مطلق و نسبی استفاده از لیزر CO₂ فرکشنال

موارد منع مطلق استفاده از لیزر CO₂ فرکشنال عبارتند از:

عفونت فعال پوست یا سایر بیماری های پوستی التهابی یا نئوپلاستیک

مصرف ایزوترتینوئین در سال گذشته

سرکوب سیستم ایمنی

ملاسما

بارداری و شیردهی

سابقه کلوئید یا عفونت های شدید تبخال

عدم پذیرش بیمار در مورد بهبودی پس از انجام کار و دوران نقاهت آن و انتظارات غیر واقعی در مورد منافع و پیامدهای درمان.

موارد منع نسبی استفاده از لیزر CO₂ فرکشنال شامل

پرتودرمانی قبلی

سوختگی عمیق در ناحیه درمان

جای زخم غیرطبیعی

بیماری عروق کلاژن

هیپرپیگمنتاسیون

عارضه پوستی کوبنر

التهابی پوست، حساسیت شدید پوست، شلی شدید پوست می باشد.

کپی برداری از مطالب این سایت با ذکر منبع مجاز می‌باشد.

(برگرفته از کتاب کاربرد لیزر در رفع موهای زائد – شاپ لیزر)