کرم ضدآفتاب محصولی است که مدتهاست برای آگاهی جمعی عموم مردم به عنوان محصولی که دائماً توصیه میشود آشنا بوده، در حالی که تنها درصد بسیار کمی از مردم از آن استفاده میکنند. استفاده از محصولات ضد آفتاب توسط بسیاری از پزشکان به عنوان وسیله ای برای کاهش آسیب های پوستی ناشی از اشعه ماوراء بنفش (UVR) از نور خورشید حمایت شده است. با توجه به این کمپین در حال انجام که تشویق به استفاده از آنها می شود، نیاز به درک بهتر کارایی و ایمنی محصولات ضد آفتاب وجود دارد. رویکرد مورد استفاده برای تعیین اثر ضد آفتاب، فاکتور محافظت در برابر آفتاب (sun protection factor = SPF) است. در این مقاله به تفصیل در مورد این محصول بسیار مهم از روتین مراقبت از پوست صحبت خواهیم کرد.
اشعه مضر ماوراءبنفش خورشید
حتی فقط 5 تا 10 دقیقه قرار گرفتن محافظت نشده در معرض آفتاب می تواند برای نواحی حساس پوست مانند صورت، گوش ها و گردن مضر باشد. قسمت UV طیف الکترومغناطیس مسئول آسیب های زیادی است و می تواند باعث آفتاب سوختگی، واکنش های پیری نوری (photoaging reactions)، اریتم و التهاب شود. نور UV را می توان به دو دسته تقسیم کرد UVA (در محدوده طول موج 320-400 نانومتر) و UVB (در محدوده طول موج 280-320 نانومتر).
نور (UVA) که در درجه اول مسئول اثرات مزمن مانند پیری ناشی از نور(photoaging)، چین و چروک و لکه های پیری است. اشعه UVA میتواند باعث آسیب هستهای و میتوکندری DNA ، جهشهای ژنی و سرطان پوست، اختلال در تنظیم واکنشهای زنجیرهای آنزیمی، سرکوب سیستم ایمنی، پراکسیداسیون لیپیدی (آسیب غشایی)، و اثرات آلرژیک و فوتوتوکسیک (phototoxic effects) شود.
اشعه ماوراء بنفش UVB درصد کمتری را تشکیل می دهد و علت اصلی آفتاب سوختگی است. اشعه UVB همچنین می تواند باعث تغییرات حاد مانند تغییر رنگدانه و آفتاب سوختگی و تغییرات مزمن مانند سرکوب سیستم ایمنی و سرطان زایی شود.
نتیجه نهایی همه این واکنشهای نوری، آسیب های نوری است که در طول یک عمر از قرار گرفتن در معرض مکرر تجمع مییابد. هم UVA و هم UVB ممکن است باعث سرطان پوست شوند. کرمهای ضد آفتاب به این دلیل کار میکنند که حاوی فیلترهایی هستند که پرتوهای فرابنفش را که در غیر این صورت به پوست شما میرسند، منعکس، پراکنده یا جذب میکنند.
انواع ضدآفتاب ها
ضدآفتاب های ارگانیک و غیرارگانیک بر اساس مطالعات حیوانی یا انسانی حاد، مزمن دارای مشخصات سم شناسی مطلوبی هستند. علاوه بر این، در بیشتر مطالعات نشان داده شده است که ضد آفتاب ها از اثرات مخرب قرار گرفتن در معرض UV جلوگیری می کنند. بنابراین، بر اساس این بررسی از دادههای موجود در حال حاضر، نتیجهگیری میشود که ترکیبات یا محصولات ضدآفتاب نگرانیای برای سلامت انسان ایجاد نمیکنند. علاوه بر این، استفاده منظم از محصولات ضدآفتاب با طیف وسیع مناسب میتواند تأثیر قابل توجه و مطلوبی بر سلامت عمومی به عنوان بخشی از یک استراتژی کلی برای کاهش قرار گرفتن در معرض UV داشته باشد
ضد آفتاب ها می توانند ارگانیک (شیمیایی) یا غیر ارگانیک (فیزیکی یا معدنی) باشند.
فیلترهای ارگانیک با جذب اشعه ماوراء بنفش و تبدیل آن به مقدار کمی گرما کار می کنند.
فیلترهای غیر ارگانیک ترکیبات معدنی مانند اکسید روی (zinc oxide) و دی اکسید تیتانیوم (titanium dioxide) هستند که از نظر تئوری با انعکاس و پراکندگی نور UV برای محافظت از پوست شما کار می کنند. این ضدآفتابها معمولاً محافظت گستردهتری در برابر نور UVA و UVB ارائه میدهند.
ضد آفتاب های ارگانیک
ضدآفتابهای ارگانیک برای دههها پایه اصلی فرمولاسیون ضدآفتاب بودهاند و اگرچه کرمهای ضدآفتاب غیرارگانیک محبوبیت بیشتری پیدا میکنند، کرمهای ضدآفتاب ارگانیک همچنان در مقادیر بیشتری استفاده میشوند. ضدآفتاب های ارگانیک اغلب به عنوان مشتقات (1) آنترانیلات (anthranilates)، (2) بنزوفنون (benzophenones)، (3) کافور (camphors)، (4) سینامات ها (cinnamates)، (5) دی بنزوئیل متان ها (dibenzoylmethanes)، (6) آمینوبنزوئیک اسید یا (7) سالیسیلات ها (salicylates) طبقه بندی می شوند. این ترکیبات معطر بخش خاصی از طیف UVR را جذب میکنند که عموماً با انرژی کمتر و طولانیتر بازتاب میشود. یا در یک واکنش فتوشیمیایی، مانند ایزومریزاسیون فتوشیمیایی سیس-ترانس یا کتو-انول استفاده می شود (40).
ترکیبات ترکیبات خاصی از ضد آفتاب های ارگانیک بسته به استفاده از محصول مورد نظر، محافظت از نور تفریحی یا روزانه و ویژگی های مورد نظر مانند ضد آب یا ضد عرق اغلب استفاده می شود. اخیراً ترکیب ضد آفتاب های ارگانیک و معدنی در محصولات ضدآفتاب به طور فزاینده ای محبوب شده است.
ضد آفتاب های غیر ارگانیک
در این دهه، کرمهای ضدآفتاب غیر ارگانیک با فراوانی روزافزونی در محصولات محافظت از نور در ساحل و مصارف روزانه مورد استفاده قرار گرفتهاند. این امر تا حدی ناشی از ایمنی و اثربخشی آنها، به ویژه در جلوگیری از UVA، و نگرانی در مورد اثرات نامطلوب بالقوه ضد آفتاب های ارگانیک است. کرمهای ضدآفتاب غیرارگانیک عموماً به عنوان رنگدانههای بیضرر در نظر گرفته میشوند که نمیتوانند وارد پوست شوند و تا حد زیادی تحت تأثیر انرژی نور مانند ضدآفتابهای ارگانیک قرار نمیگیرند. دو ضدآفتاب غیرارگانیک که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند، دی اکسید تیتانیوم (Ti02) و اکسید روی (ZnO) هستند. اگرچه این دو اکسید فلزی از نظر ظاهر و طیف تضعیف تفاوت اساسی دارند (42)، اما برخی از خصوصیات کلی را به اشتراک می گذارند که به اختصار مورد بحث قرار می گیرند.