کلاس های لیزری متفاوت

 

مانند سایر روش‌های مکانیکی، استفاده از لیزر مستلزم آموزش و مدیریت صحیح دستگاه لیزر است، که نادیده گرفتن آن می‌تواند هم برای پزشک، هم برای اپراتور و هم برای بیماران خطرناک باشد. لیزرها را بر اساس درجه خطر برای بافت‌ها به هنگام قرار گرفتن سهوی در معرض پرتو و لیزرها بسته به پتانسیل ایجاد آسیب بیولوژیکی به چهار کلاس طبقه بندی می‌شوند. تولید کنندگان لیزر طبق قانون موظفند لیزرهای خود را با شماره طبقه بندی خطر مناسب برچسب گذاری کنند. این عدد نشان دهنده توانایی سیستم لیزر در آسیب رساندن به پرسنل است.

 کلاس‌های لیزری متفاوت:

• لیزرهای کلاس I 

این لیزرها قادر به تولید سطوح تشعشعات مخرب در حین کار نیست. تابش این لیزرها توان ایجاد خطرات شناخته شده را ندارد. دستگاه کاملاّ بسته با یک لیزر با توان بالاتر در داخل آن از لیزرهای کلاس I هستند.

• لیزرهای کلاس .I.A:

این نامگذاری برای لیزرهایی اعمال می‌شود که قادر به تولید سطوح تشعشع مخرب در حین کار نیستند مگر اینکه پرتو با یک ابزار نوری مانند ذره‌ بین یا تلسکوپ مشاهده شود. مانند فیبر نوری سیستم های ارتباط مخابراتی. حد بالای توان این کلاس 4 میلی وات است.

• لیزرهای کلاس II

لیزرهای مرئی کم توانی هستند که تابشی بالاتر از سطح کلاس I منتشر می‌کنند اما توان تابش آن کمتر از 1 میلی وات است. این لیزرها فقط نور مرئی (400 تا 700 نانومتر) ساطع می‌کنند و واکنش چشم انسان به نور زیاد از فرد در برابر این تابش محافظت می‌کند. برای مثال بارکد اسکنرها از این نوع هستند.

• لیزرهای کلاس II.A:

حد بالای توان خروجی این کلاس لیزری 1 میلی وات می‌باشد. فقط نور مرئی (400 تا 700 نانومتر) ساطع کنند. در صورت مشاهده با ابزارهای نوری خطر بالقوه‌ای را ایجاد می‌کند. مثالی از این نوع کلاس لیزری ابزارهای تراز می‌باشند.

• لیزرهای کلاس III

• لیزرهای کلاس III.A:

لیزرهای توان متوسط مانند لیزر موج پیوسته(CW) با توان 5-1 میلی وات(mW) ​هستند، که مشاهده این پرتوها به صورت مستقیم خطرناک است. اما  خطر آتش سوزی ایجاد نمی‌کند.  بیشتر لیزرهای اشاره‌گر در این کلاس هستند.

• لیزرهای کلاس III.B:

لیزرهای با توان متوسط ​​هستند. توان خروجی آن بین 500-5 میلی وات(mW) می‌باشد. مشاهده تابش آن به صورت مستقیم و بازتاب خطرناک می‌باشد. اما به طور معمول خطر آتش سوزی ایجاد نمی‌کند. با این حال، این لیزرها می‌توانند پوست و مواد را گرم کنند. لیزرهای پزشکی درمانی از این نوع لیزرها می‌باشند.

• لیزرهای کلاس IV

 این کلاس از لیزرها، لیزرهای پرتوان هستند. لیزرهای موج پیوسته با توان بیش از  500 و لیزرهای پالسی با چگالی انرژی 10  J/cm²  در این کلاس قرار می‌گیرند. مشاهده آنها تحت هر شرایطی خطرناک است و پرتو مستقیم و حتی انعکاس پراکنده آنها خطرات بیولوژیکی ایجاد می‌کند. همچنین پتانسیل ایجاد خطر آتش سوزی و ایجاد خطر برای پوست را دارند. همچنین، می‌توانند آلاینده‌های هوا و تشعشعات پلاسما تولید کنند. این کلاس از لیزرها نیازمند کنترل‌های مهم است.

به طور خلاصه…

لیزرهای کلاس I نمی‌توانند سطوح تشعشعات لیزری مضر ساطع کنند و از همه اقدامات کنترلی مستثنی هستند. کلاس II لیزرها فقط پرتوهای مرئی ساطع می‌کنند، که می‌توان آن‌ها را بدون آسیب دیدگی تا زمان پاسخ پلک زدن معمولی یک چشم، که 0.25 ثانیه است، مشاهده کرد. پوست توسط پرتوهای لیزر کلاس II بدون بزرگنمایی آسیب نمی‌بیند. سیستم های لیزر کلاس 3 شامل لیزرهایی هستند که پرتوهای نامرئی، فرابنفش یا مادون قرمز ساطع می‌کنند. مشاهده پرتوهای مستقیم یا بازتاب پرتوها معمولاً ایمن نیست.

کلاس .III.A در بیشتر موارد ممکن است به عنوان لیزر کلاس II در نظر گرفته شود، مگر زمانی که با ابزارهای نوری مشاهده شود. .III.B تحت هیچ شرایطی قابل مشاهده نیست. پوست توسط پرتوهای لیزر کلاس III متمرکز یا بزرگ شده آسیب می بیند. لیزرهای کلاس IV پرتوهای مرئی یا نامرئی ساطع می‌کنند که نمی‌توان مستقیماً به طور ایمن آنها را مشاهده کرد. پرتوهای منعکس شده از سطوح یا آینه و در برخی موارد، انعکاس پراکنده از سطوح مات ممکن است برای چشم خطرناک باشد. پوست می‌تواند توسط پرتو مستقیم آسیب ببیند و قرار گرفتن مواد قابل اشتعال می‌تواند خطر آتش سوزی را  به همراه داشته باشد.