نگرانی از افزایش سن و از دست دادن طراوت و زیبایی جوانی همواره دغدغه بسیاری از افراد به خصوص بانوان بوده است. شل شدگی و افتادگی پوست افراد از عوارض افزایش سن است. با بالا رفتن سن انسان، پوست و بافت های ساختاری زیرین آن دائماً روند پیری را طی می کند. زیراکه با افزایش سن به طور معمول، تعداد فیبروبلاست روی پوست و به تبع آن سنتز کلاژن نیز کاهش می یابد. لذا افراد همواره در پی محافظت از پوست خود به منظور جوان تر به نظر رسیدن هستند.
کلمه لاتین “Rejuvenation” به معنای لیفت و سفت کردن صورت، است. جوانسازی در طول تاریخ همواره یکی از دغدغه های انسان بوده است. توسعه لیزر و سایر تجهیزات پزشکی برای جوانسازی را می توان به روش های مختلف طبقه بندی کرد. اما می توان آن را تا حد زیادی در پنج دسته بندی کرد:
1- لایه برداری تخریبی (Ablative) با لیزر
2- جوانسازی با نور شدید پالسی (IPL)
3-جوانسازی با امواج رادیویی (RF)
4-جوانسازی با لیزر فرکشنال
5- جوانسازی نسل جدید با هایفو یا هایفو تراپی
زمانی که فناوری لیزر در دوران قدیم توسعه نیافته بود، از لیزرهای تخریبی یا فرسایشی (Ablative) یا لایه برداری شیمیایی برای لیفت صورت استفاده می شد. اخیرا، هایفو به عنوان یک روش درمانی جدید برای سفت کردن و جوانسازی پوست مورد بررسی قرار گرفت.
در این مقاله به تفصیل به هایفو تراپی خواهیم پرداخت و موارد زیر را بررسی خواهیم کرد:
تاریخچه هایفو تراپی در جوانسازی پوست
معرفی و عملکرد دستگاه های هایفو
نحوه تولید امواج در دستگاه هایفو
کارتریج های دستگاه هایفو
عملکرد دستگاه های هایفو
درمان هایفو یا اولتراسوند تراپی برای درمان چه مواردی کاربرد دارد؟
فرایند درمان با هایفو به چه صورت است؟
چه مدت طول می کشد و چه تعداد جلسات درمان نیاز است؟
آیا عوارض جانبی وجود دارد؟
موارد احتیاط و منع انجام هایفو چیست؟
تاریخچه هایفو تراپی در جوانسازی پوست
برای چندین دهه از امواج اولتراسوند به عنوان یک ابزار تشخیصی برای کمک به تعیین اندازه، شکل و میزان غلظت ساختارهای داخلی مختلف استفاده شده است. از امواج اولتراسوند همچنین برای نظارت جنین در بارداری و شکستن سنگ کلیه استفاده شده است. با این حال، استفاده از امواج اولتراسوند در زمینه های زیبایی و جوانسازی پیشرفت جدید و جذاب داشته است. از جمله کاربردهای استفاده از امواج اولتراسوند به منظور جوانسازی، هایفو تراپی می باشد.
تاریخچه استفاده از امواج اوتراسوند در زمینه های جوانسازی و زیبایی به بیش از 14 سال پیش، پس از همکاری بین Ulthera و Johnson & Johnson برای توسعه سونوگرافی برای درمان غیر تهاجمی سرطان برمی گردد. در سال 2004 Ulthera برای توسعه بیشتر فناوری در زمینه زیبایی شناسی تأسیس شد. پس از دو سال تحقیقات گسترده پیش بالینی، Ulthera سه مطالعه بالینی را برای ارزیابی ایمنی و کارایی این فناوری انجام داد.
یکی از مطالعات، که در دانشگاه نورث وسترن در سال 2007 انجام شد، لیفت ابرو قابل توجهی را در 89٪ از بیماران تحت درمان نشان داد. که منجر به اولین اندیکاسیون FDA برای Ulthera شد. پس از چندین سال ارزیابی و مطالعات بالینی، Ulthera اولین مجوز FDA را برای لیفت غیرتهاجمی در سال 2009 دریافت کرد. آنها دستگاه اولتراسوند به نام Ulthera Ultrasound system را که برای سفت کردن پوست صورت طراحی شده بود، تأیید کردند. در سال 2012، Ulthera Ultrasound system اندیکاسیون FDA برای تصویرسازی لایه های بافت زیری را دریافت کرد. این سیستم چهارمین اندیکاسیون FDA خود را در ژوئن 2014 برای بهبود خطوط و چین و چروک روی دکلته دریافت کرد.
امروزه هایفوتراپی از روش های بسیار کارآمد در زمینه جوانسازی پوست است. که به دلیل غیر تهاجمی بودن و تاثیر مطلوب آن مورد استقبال قرار گرفته است.
معرفی و عملکرد دستگاه های هایفو
نحوه تولید امواج در دستگاه هایفو
هایفو (HIFU=High Intensity focused ultrasound) امواج اولتراسوند متمرکز با شدت بالا می باشد. فرکانس سونوگرافی تشخیصی 1 تا 20 مگاهرتز است. این فرکانس توسط ذرات پیزوالکتریک تولید می شود. سلول پیزو می تواند سیگنال های الکتریکی را به امواج صوتی تبدیل کند. با این حال، فرکانس هایفو 0.2-4 مگاهرتز است که از یک ژنراتور با حداکثر فشار تراکم 20 تا 70 مگاپاسکال و شدت 100 تا 10،000 W/cm2 تولید می شود.دستگاه های هایفو از یک ژنراتور و مبدل تشکیل شده است. ژنراتور می تواند انرژی اولتراسوند تولید کند و مبدل که انرژی اولتراسوند تولید شده توسط ژنراتور را روی ضایعه هدف متمرکز می کند.
مبدل حاوی ذرات بسیاری است که می توانند امواج فراصوت را در دامنه و فرکانس مدوله کنند. مکانیزم اصلی هایفو تبدیل انرژی اولتراسوند به انرژی گرمایی می باشد. سپس، این انرژی اولتراسوند بر روی بافت مورد نظر متمرکز می شود (شبیه به ذره بین که پرتوهای خورشید را تا نقطه ای متمرکز می کند). نقطه ای که انرژی متمرکز شده بالاترین دما را دارد. دمای نقطه کانونی می تواند به سرعت به بالای 80 درجه سانتیگراد به یکباره افزایش یابد. تخریب بافت هدف بدون تخریب بافت اطراف می شود. به طور همزمان، انرژی های صوتی دیگر در تمام جهات منعکس می شود و باعث از دست دادن انرژی صوتی توسط بافت اطراف می شود.
کارتریج های دستگاه هایفو
دستگاه هایفو شامل کارتریج های مختلف مربوط به صورت، بدن و واژن میباشد. که این کارتریج ها بر اساس عمق نفوذی که بر روی آنها نوشته شده است در نقاط مختلف به کار گرفته می شوند.
عمق نفوذ مربوط به هر کارتریج
عملکرد دستگاه های هایفو
صورت و پوست سر از چندین لایه تشکیل شده است. این لایه ها را می توان به طور خاص به پنج لایه استاندارد دسته بندی کرد: پوست، لایه زیر جلدی، لایه عضلانی آپونورتیک (SMAS: superficial musculoaponeurotic system)، بافت آرئولار شل (فضاها و رباط های نگهدارنده)، پریوستوم ثابت و فاسیای عمیق. تاکنون در حوزه لیزردرماتولوژی پوست، اپیدرم و درم اصلی ترین مناطق درمانی مورد علاقه برای درمان پوست بودند. 
پنج لایه استاندارد تشکیل داد: پوست، لایه زیر جلدی، لایه عضلانی آپونورتیک (SMAS: superficial musculoaponeurotic system)، بافت آرئولار شل (فضاها و رباط های نگهدارنده)، پریوستوم ثابت و فاسیای عمیق.
هایفو (HIFU=High Intensity focused ultrasound) امواج اولتراسوند متمرکز با شدت بالا می باشد. هایفو می تواند ضایعات کوچک میکرو حرارتی را در اعماق دقیق درم تا لایه فیبروماسکولار ایجاد کند. حرارت ایجاد شده باعث انقباض حرارتی کلاژن و سفت شدن بافت توسط تولید کلاژن های بعدی می شود و در عین حالی که اپیدرم از آسیب حفاظت می شود.
یکی از جنبه‌های مهم هایفو این است که نقطه کانونی آسیب‌رسان چندین میلی‌متر زیر سطح پوست قرار دارد. در نتیجه در درمان با هایفو، بافت بالا و پایین نقطه کانونی سالم باقی می‌ماند. در هایفو تراپی در اثر جذب انرژی، دمای بافت به بیش از 60 درجه سانتی گراد افزایش می یابد و این امر سلول ها را برای تولید کلاژن و جوان سازی بافت تحریک می کند.
درمان هایفو با اولتراسوند تراپی برای درمان چه مواردی کاربرد دارد؟
از هایفو برای رفع مواردی که در زیر به آن اشاره شده استفاده می شود.
کاهش چین و چروک
اصلاح فرم صورت
لیفت صورت
کاهش خطوط پیشانی
کاهش خطوط اخم
بلند کردن چین های بینی
سفت کردن گردن
سفت کردن پوست بعد از لیپوساکشن
فرایند درمان با هایفو به چه صورت است؟
انرژی مناسب توسط کارتریج های دستگاه با عمق مناسب به پوست شما وارد می شود. همانطور که کارتریج روی پوست شما قرار می گیرد، امواج اولتراسوند متمرکز به پوست نفوذ می کند تا به بافت های همبند برسد. همانطور که امواج پاسخ درمانی را فعال می کنند، پوست بدون تاثیر بر لایه های سطحی سفت می شود. لیفت صورت بدون جراحی را می توان در هر ناحیه ای از صورت که با افتادگی پوست مواجه است، مشاهده کرد.
چه مدت طول می کشد و چه تعداد جلسات درمان نیاز است؟
زمان دقیق درمان بستگی به اندازه ناحیه درمان دارد. در بیشتر موارد، یک جلسه از 30 دقیقه تا 2 ساعت طول می کشد.
بیماران پس از اولین درمان هایفو می توانند نتایج قابل توجهی را مشاهده کنند. درمان های بعدی را می توان تا 8 الی 9 ماه پس از درمان اولیه برنامه ریزی کرد.
آیا عوارض جانبی وجود دارد؟
درمان های هایفو از جمله درمان های غیر تهاجمی است. به این ترتیب که، لایه های بالایی پوست شما تحت تأثیر امواج اولتراسوند قرار نمی گیرند. شما می توانید به محض اتمام درمان، فعالیت های عادی خود را از سر بگیرید. در برخی موارد، ممکن است تورم یا قرمزی خفیفی را در ناحیه درمان تجربه کنید که پس از چند ساعت فروکش می کند. در موارد نادر، بی حسی سطحی موقتی ممکن است رخ دهد.
موارد احتیاط و منع انجام هایفو چیست؟
اگر هر نوع کاشت فلزی در ناحیه درمان دارید، هایفو توصیه نمی شود. بیمارانی که دارای اختلالات خونی خاص، تزریق سیلیکون یا دارای ضربان ساز هستند نیز باید از درمان هایفو اجتناب کنند.